The Outsiders: Ένα «παράθυρο» στην αθέατη πλευρά της κοινωνίας
Ο Ελισσαίος Κόντης μέσα από το κανάλι του στο Youtube, τους “The Outsiders”, συνθέτει το μωσαϊκό της κοινωνίας μας, μέσα από τις μαρτυρίες των περιθωριοποιημένων, αυτών που ζουν στις παρυφές της κοινωνίας, συχνά «εν κινδύνω».
Κάποιες φορές τους συναντάμε, πολλές φορές γυρνάμε το βλέμμα από την άλλη, τις περισσότερες απλά τους προσπερνάμε. Ο 47χρονος φωτογράφος Ελισσαίος Κόντης, μέσα από το κανάλι του στο YouTube, δίνει φωνή σε αυτούς που ζουν στην εύθραυστη διελκυστίνδα του κοινωνικά αποδεκτού ή του κοινωνικά απορριπτέου, τους “outsiders” της κοινωνίας.
Από τον Μπάμπη που έχει περάσει τα 30 χρόνια από τη ζωή του στη φυλακή, μέχρι τον Elias που ζει με HIV και από την Αλίκη που έχει μάθει να συμβιώνει με την Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας, μέχρι έναν hacker των Anonymous, οι Outsiders μιλούν ανοιχτά για τη ζωή στο περιθώριο αποκηρύσσοντας το στίγμα του «περιθωριακού». Η ιδέα πίσω από τους The Outsiders, οι αφηγήσεις που τον στιγμάτισαν, οι δυσκολίες του να πλησιάσει και να πείσει τους καλεσμένους να “εκτεθούν” στην κάμερα, βρέθηκαν στο επίκεντρο της συζήτησής μας.
Όλα ξεκίνησαν από πολύ νωρίς, αφού ο κ. Κόντης έχοντας ως εφαλτήριο την ανατροφή σε ένα σπίτι όπου ο ένας εκ των δυο γονιών ζούσε με πάνω από 80% αναπηρία, ήξερε όπως λέει «από πρώτο χέρι πως είναι να είσαι Outsider. Νομίζω αυτό ήταν που πάντα με έκανε να βλέπω τη διαφορετικότητα με άλλα μάτια». Την σπίθα όμως μέσα του, άναψε μια τυχαία “συνάντησή” με το κανάλι Soft White Underbelly του Αμερικανού φωτογράφου Mark Laita, όπως ο ίδιος εξομολογείται στο #ethermaikos: «Είδα δεκάδες συνεντεύξεις σε λίγες ημέρες. Δεν είχα ξαναδεί τέτοια ωμότητα και κατάθεση ψυχής σε συνέντευξη. Όλοι έχουμε ξαναδεί ιστορίες ανθρώπων που η κοινωνία περιθωριοποιεί από φόβο ή από άγνοια, αλλά όχι μέσω της ολοκληρωμένης προσωπικής τους ιστορίας».
Ο Ανώνυμος ανήκει στο κίνημα ακτιβισμού/ χακτιβισμού των Anonymous και συμμετέχει σε διάφορες κυβερνοεπιθέσεις στον κόσμο.
Και έτσι, μέσα σε ένα βράδυ, που ο κ. Κόντης έβλεπε ένα από τα επεισόδια, του «καρφώθηκε η ιδέα να κάνει το ίδιο στην Ελλάδα» και από το επόμενο κιόλας πρωί ξεκίνησε η αναζήτηση των ανθρώπων που θα μπορούσαν να μιλήσουν.
Σκοπός του project που ξεκινούσε, ήταν να δοθεί φωνή «σε εκείνους των οποίων οι ιστορίες συχνά παραβλέπονται, περιθωριοποιούνται η στιγματίζονται από την κοινωνία αναλύοντας τις προσωπικές τους εμπειρίες, δυσκολίες αλλά και τις συνθήκες που τους οδήγησαν στην τρέχουσα κατάσταση τους». Και αυτός παραμένει ο σκοπός ακόμα και σήμερα, ένα χρόνο μετά.
Η προσέγγιση ιδιαίτερα στην αρχή ήταν πολύ δύσκολη, όπως εξομολογείται ο ίδιος: «Έχω στείλει χιλιάδες μηνύματα για να βρω ανθρώπους να μιλήσουν με πολύ μικρή ανταπόκριση».
Ο Γιώργος ασκεί την τέχνη του Body Modification (Τροποποίηση σώματος). Μεταξύ άλλων έχει κόψει την γλώσσα και το αυτί του.
Η πρώτη συνέντευξη ήταν με την crossdresser Nικόλ και χρειάστηκε χρόνο για να κερδίσει την εμπιστοσύνη της. «Μιλάγαμε κάποιον καιρό, πριν τελικά συναντηθούμε σε ένα Airbnb σε μια μακρινή περιοχή εκτός Αττικής όπου και άφησα την κυρία που το νοίκιαζε να καταλάβει ότι είμαι ο άνδρας ενός παράνομου ζευγαριού που περίμενε την κοπέλα να έρθει αργότερα».
Η Νικόλ είναι crossdresser και ζει μια διπλή ζωή
Η συμφωνία ήταν ότι ο ίδιος δε θα έβλεπε ποτέ το πρόσωπο της. Και έτσι έγινε. «Έστησα φώτα κάμερες και της έστειλα ένα βίντεο με το πως θα μπει στο δωμάτιο. Όταν έφτασε απέξω άνοιξα την εξωτερική και εσωτερική πόρτα και κλείστηκα στην τουαλέτα. Μπήκε στο δωμάτιο του διαμερίσματος άλλαξε και βγήκε όπως τη βλέπεις στο βίντεο. Με τον ίδιο τρόπο έφυγε. Είναι φοβερό παιδί, ακόμα και σήμερα κρατάμε επαφή και πάντα θα της χρωστάω ευγνωμοσύνη για την εμπιστοσύνη που μου έδειξε να μιλήσει και να βοηθήσει το project να ξεκινήσει».
Ο Μπάμπης μοίρασε τα 30 από τα 54 χρόνια της ζωής του μεταξύ των ελληνικών και αμερικανικών φυλακών και προσπαθεί να αποτρέψει τα νέα παιδιά από το να ακολουθήσουν αυτά τα μονοπάτια.
Η εμπιστοσύνη όμως θα πρέπει να είναι αμοιβαία, αφού ελλείψει αυτής κυριαρχεί το αίσθημα της ανασφάλειας. Ο ίδιος ο κ. Κόντης δείχνει πρώτος εμπιστοσύνη στους καλεσμένους τους, καθώς ουκ ολίγες φορές έχει εκθέσει τον εαυτό του σε κίνδυνο προκειμένου να έχει το «θέμα». Όπως όταν αποφάσισε το περασμένο Πάσχα να νοικιάσει ένα Airbnb, να στήσει φώτα κάμερες και να βγει γύρω από τη πλατεία Βάθης να βρει κάποιον να του μιλήσει. «Μίλησα με άστεγους, τοξικομανείς και ο καθένας για τους δικούς του λόγους δεν ήθελε να μιλήσει ώσπου πέτυχα τη Ράνια στα σκαλάκια μιας πολυκατοικίας να σπάει τη δόση της. Μετά από μια σύντομη συνομιλία που της εξήγησα το project δέχθηκε με ένα μικρό χρηματικό ποσό να μιλήσει. Στη διαδρομή μου ζήτησε ένα μέρος του συμφωνηθέντος ποσού για να αγοράσει ηρωίνη. Σε 1 λεπτό ήταν πίσω με ένα μικρό «μπαλάκι» στα χέρια της. Αφού μιλήσαμε για περίπου μισή ώρα στο κουζινάκι του Airbnb, ρούφηξε μια τεράστια γραμμή ηρωίνης και ξεκινήσαμε…Πιο αληθινή και ωμή κατάσταση από αυτό νομίζω δε γίνεται».
Η Ράνια είναι 20 χρόνια εθισμένη στην ηρωίνη
Ερωτηθείς για το αν η περιθωριοποίηση, το μίσος και το συνακόλουθο στίγμα που αντιμετωπίζουν συγκεκριμένα άτομα ή κοινωνικές ομάδες, συμβάλει ώστε να κλείνονται ακόμα περισσότερο και τελικά να μην επιθυμούν οι ίδιοι την ταμπέλα του “κοινωνικά αποδεκτού”, ο κ. Κόντης απαντά: «Θα ξεκινήσω με αυτό που μου είπε η Σασα off camera στην κουβέντα που είχαμε μετά τη συνέντευξη: “Παλιότερα αυτοί που μας στιγμάτιζαν ήταν οι 10 στους 10 και τώρα είναι οι 8 στους 10” και θα συνεχίσω με αυτό που είπε ο Ηλίας που ζει με ΗΙV: “Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το στίγμα είναι εδώ και είναι ακόμα πολύ μεγάλο στην Ελλάδα και γι’ αυτό ο κόσμος δε μιλά”».
«Δυστυχώς όσο κι αν νοιώθεις καλά με τον εαυτό σου, όσο κι αν θέλεις να νοιώθεις κοινωνικά αποδεκτός, αν τελικά το μεγαλύτερο κομμάτι της κοινωνίας σε περιθωριοποιεί και σε τραμπουκίζει – χλευάζει για τις επιλογές σου που δεν βλάπτουν κανέναν στην τελική, σίγουρα κάποια στιγμή θα αναγκαστείς να κλειστείς στον εαυτό σου ή σε ένα πολύ μικρό κοινωνικό κύκλο ώστε να μπορέσεις να αυτοπροστατευθείς».
Ο Elias ζει επτά χρόνια με τον HIV
Ο κ. Κόντης στον ρόλο του ακροατή, αφήνει τους καλεσμένους να ξεδιπλώσουν μπροστά στην κάμερα την ιστορία τους, ενώ ο ίδιος με διευκρινιστικές ερωτήσεις προσπαθεί να ισορροπεί στο εύθραυστο σκοινί της ουδετερότητας. Κάτι που δεν είναι πάντα εύκολο. «Ζορίστηκα πολύ με τη Ράνια που είναι εθισμένη στην ηρωίνη. Ίσως αυτή να ήταν και η πιο δύσκολη συνέντευξη για μένα από την άποψη ότι ενώ κάθε φορά προσπαθώ την ώρα της συνέντευξης να είμαι ένας ουδέτερος παρατηρητής αυτή τη φορά παρασύρθηκα από τα συναισθήματα μου και πήγα την κουβέντα σε λάθος δρόμο ηθικολογώντας χωρίς λόγο».
«Επίσης η ιστορία με το Danny (προσδιορίζεται ως το) που ταλαιπωρείται με διατροφικές διαταραχές) που μου έλεγε ότι στην κλινική αντί για μια ψυχιατρική-ψυχολογική προσέγγιση που χρειαζόταν, το έδεναν στο κρεββάτι και το μπούκωναν με φαγητό απειλώντας το αν δε φάει δε θα φύγει και δεν θα το αφήνουν να δει τους γονείς του στα επισκεπτήρια. Είναι τόσο στενάχωρο ένα παιδί σε τέτοια μικρή ξένοιαστη ηλικία να προσπαθεί να αγαπήσει τον εαυτό του».
Η Julianna είναι οπτικά ανάπηρη από 7 ετών και με τη βοήθεια του σκύλου-οδηγού της ζει ανεξάρτητη
«Τελικά οι άνθρωποι έρχονται κατά κύριο λόγο για να τα βγάλουν από μέσα τους, να κάνουν μια κατάθεση ψυχής που τους λυτρώνει ή και να ευαισθητοποιήσουν με την ιστορία τους» θα πει ο Ελισσαίος Κόντης αντί επιλόγου και θα βάλει μια τελεία στη συζήτησή μας με τη φράση «Αυτό που μου δίνει μεγάλο έναυσμα για να συνεχίσω είναι τα μηνύματα νέων ανθρώπων που εκφράζουν την ταύτιση τους με τις ιστορίες των συνεντεύξεων καθώς παίρνουν θάρρος και νοιώθουν ότι δεν είναι μόνοι».
Μπορείς να διαβάσεις:
«Λερναία Ύδρα» η έμφυλη βία στην Ελλάδα
