Όταν κρίνουμε τους άλλους, για να μην κρίνουμε εμάς
Τι είναι αυτό που μας ωθεί στο να ασκούμε κριτική στους άλλους;
Οτιδήποτε διαφορετικό βρίσκεται στο στόχαστρο, κρίνεται και πρέπει να χτυπηθεί γιατί απειλεί τη δική μας ψευδαίσθηση πως είμαστε καλύτεροι. Το διαφορετικό όμως δε σημαίνει πως είναι και λάθος. Όσοι επανειλημμένα κατηγορούν τους άλλους, δεν αντέχουν την αυτοκριτική, δεν αντέχουν να δουν την αλήθεια τους που μπορεί να τους οδηγήσει σε άλλα μονοπάτια, που θα γκρεμίσει την ψευδαίσθηση της τελειότητας που έχουν χτίσει γύρω τους.
Μέσω της κριτικής έχουμε την αυταπάτη πως μπορούμε κατά κάποιο τρόπο να ελέγξουμε τον κόσμο. Κουβαλώντας όλα τα στερεότυπα που μας έχουν φορεθεί είμαστε έτοιμοι να πετάξουμε τα βέλη μας σε οτιδήποτε διαφέρει. Όμως η κριτική πολύ λίγα πράγματα λέει για αυτόν που βάλλουμε, στην ουσία μιλάει ξεκάθαρα για εμάς, αντανακλά τα σκοτεινά σημεία μας και τις ανασφάλειες μας.
Η κριτική μας είναι καθρέφτης, συχνά ένας αμυντικός μηχανισμός που καλύπτει μια συναισθηματική μας ανάγκη, καθώς αποφεύγουμε να αντιμετωπίσουμε τις δικές μας ελλείψεις και αναξιότητα. Δείχνει πως δεν έχουμε αποδεχτεί τα ελαττώματα μας, δεν έχουμε αγκαλιάσει τον εαυτό μας και τα συναισθήματα μας. Είναι πιο εύκολο να επικρίνουμε τους άλλους παρά να κοιτάμε μέσα μας και να παραδεχόμαστε ότι ίσως έχουμε παρόμοια συμπεριφορά.
Το μυαλό και το σώμα μας θέλουν να μας προστατεύσουν από τη δυσφορία. Προβάλλοντας τις ανασφάλειες, τους φόβους, τις ενοχές ή την αμηχανία μας στους άλλους μας δίνει μια εξωτερική εστίαση, η οποία είναι λιγότερο πιθανό να μας προκαλέσει πραγματικό άγχος.
Όταν η κριτική μας δεν έχει κάποια βάση ή είναι υπερβολική, πιθανότατα δείχνει τα κομμάτια μας που χρειάζονται δουλειά, αλλά αρνούμαστε να το δούμε. Αντί να αντιμετωπίσουμε τις αδυναμίες μας, είναι πιο εύκολο να στραφούμε στους άλλους και να ρίξουμε την ευθύνη αλλού. Τα σημεία για τα οποία ασκούμε κριτική στους άλλους, είναι οι δικές μας σκιές που αγνοούμε, που αρνούμαστε, που προσπαθούμε να κρύψουμε, που θάβουμε γιατί πονούν. Με τον τρόπο αυτό αποσπάμε την προσοχή από τον εαυτό μας, την στρέφουμε αλλού και νιώθουμε πλέον ασφάλεια.
Ας μην ξεχνάμε όμως το επικό απόφθεγμα πώς “Ο Μάικλ Τζόρνταν δεν αφήνει σχόλια στο Instagram”, που σημαίνει πως δεν πρόκειται ποτέ να δεχτούμε κριτική από κάποιον που κάνει περισσότερα από εμάς, μόνο από κάποιον που κάνει λιγότερα.
Ας ζήσουμε τη ζωή μας και ας αφήσουμε τους άλλους να κάνουν το ίδιο.
Μπορείς να διαβάσεις:
Το να αισθάνονται αγχωμένα και νευρικά τα παιδιά για τις εξετάσεις είναι φυσιολογικό!