Ένας φάρος Μία ιστορία: Το πέτρινο μνημείο του Θερμαϊκού κόλπου

Διάρκεια ανάγνωσης: 3 λεπτά

Το ένδοξο «φανάρι» του Βορρά ανοίγει τις πύλες του ώστε μικροί και μεγάλοι επισκέπτες να «ακολουθήσουν» το ιστορικό μονοπάτι του ακρωτηρίου Καράμπουρνου, στο Αγγελοχώρι.

Την Κυριακή 20 Αυγούστου από τις 10:00-14:00 & 17:00-20:00 ανοίγουν ξανά οι πόρτες του ιστορικού φάρου στο ακρωτήρι του Μεγάλου Εμβόλου ή αλλιώς, στο Καράμπουρνου. Μικροί και μεγάλοι επισκέπτες θα έχουν μία ευκαιρία να γνωρίσουν την μακρά ιστορία του φάρου και να «γιορτάσουν» την Παγκόσμια Ημέρα Φάρων, κατά την διάρκεια της οποίας θα είναι ανοιχτοί για το κοινό 28 φάροι ανά την Ελλάδα.

Ο φάρος του Αγγελοχωρίου στέκει αγέρωχος στο ακρωτήρι Καράμπουρνου πάνω από ενάμιση αιώνα ενώ η παρουσία του είναι καθοριστικής σημασίας στην Ύστερη Νεότερη Εποχή. Χτίζεται το 1864 από την Γαλλική Εταιρία Οσμανικών Φάρων κατά παραγγελία της Υψηλής Πύλης και σήμερα είναι ο αρχαιότερος φάρος της Μεσογείου. Η θέση του χαρακτηρίζεται υψίστης στρατηγικής σημασίας καθώς η θεωρία λέει πως η γραμμή από το Καράμπουρνου μέχρι τις εκβολές του Αξιού ορίζει την είσοδο στον Θερμαϊκό Κόλπο.

Για τον λόγο αυτό, το 1883 ξεκινά η κατασκευή ενός οχυρού φρουρίου από Γερμανούς Μηχανικούς. Το φρούριο του Μεγάλου Εμβόλου είναι ένα από τα δύο εναπομείναντα φρούρια αυτού του τύπου, με το άλλο να βρίσκεται στην Αυστρία. Το 1909 χτίζονται άλλα δύο οχυρά, ακόμα ένα στο Μεγάλο Έμβολο και ένα στην Τούζλα, κοντά στην Νέα Μηχανιώνα.

Το χρονοντούλαπο μιας ξεχασμένης αίγλης

Από τον ναύαρχο Νικόλαο Βότση και την θρυλική βύθιση του οσμανικού θωρηκτού, Feth-i Bülend μέχρι τη Γερμανική Κατοχή και τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο φάρος του Αγγελοχωρίου λειτούργησε αδιάκοπα. Κάποτε οπλίστηκε, κάποτε παροπλίστηκε και άλλοτε τορπιλίστηκε. Αυτό όμως που δεν κατάφεραν οι «εχθροί», το κατάφεραν οι «φίλοι». Ότι δεν κατάφεραν οι Βαλκανικοί και οι Παγκόσμιοι Πόλεμοι, το κατάφερε η λήθη.

Το 1998 ο Φάρος του Αγγελοχωρίου χαρακτηρίζεται διατηρητέο νεότερο μνημείο βιομηχανικής κληρονομιάς και έκτοτε «θάβεται» στα συντρίμμια της ένδοξης ιστορίας του.
Το 2010 η 4η Εφορία νεότερων μνημείων, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης καθώς και ο τότε Δήμος Νέας Μηχανιώνας πραγματοποίησαν σημαντικές εργασίες συντήρησης και αναπαλαίωσης, μέσω του προγράμματος «EC-PHAROS». Όμως, καμία άλλη ενέργεια δεν πραγματοποιήθηκε για την αξιοποίηση ολόκληρης της έκτασης.

Μέχρι και σήμερα, ο Φάρος του Αγγελοχωρίου ανοίγει τις πόρτες του μόνο μία φορά το χρόνο, δηλαδή την Παγκόσμια Ημέρα Φάρων.

Μπορείς να διαβάσεις:

Κ. Μώραλη: «Μας βρήκαν μπροστά τους, όπως μας βρίσκουν χρόνια τώρα»