Στο στόχαστρο του Υπουργείου Ανάπτυξης και ΕΕ 576 influencers
Για πρακτικές παραπλάνησης καταναλωτών ερευνώνται 576 influencers ανάμεσα τους 20 Έλληνες, οι οποίοι θα λάβουν επιστολή με συστάσεις για διορθωτικές κινήσεις.
Στο «μικροσκόπιο» των αρμόδιων Ευρωπαϊκών Υπηρεσιών, έχουν μπει Έλληνες και ξένοι influencers, καθώς σύμφωνα με στοιχεία, ολοένα και αυξάνονται οι πρακτικές παραπλάνησης των καταναλωτών. Σε μόλις ένα μήνα, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί 22 χωρών ανάμεσα τους και το Υπουργείο Ανάπτυξης, εντόπισαν 576 influencers εκ των οποίων οι 20 είναι Έλληνες και δεν συμμορφώνονται με τους κανονισμούς καταναλωτικής νομοθεσίας.
Μάλιστα, η Κομισιόν προειδοποιεί ότι θα ακολουθήσουν σοβαρές κυρώσεις, για όσους δεν συμμορφωθούν και δεν προχωρήσουν σε διορθωτικές κινήσεις.
Οι συντονισμένοι έλεγχοι πραγματοποιήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω του Δικτύου συνεργασίας των αρμόδιων εθνικών αρχών μελών, για την επιβολή της καταναλωτικής νομοθεσίας (Consumer Protection Cooperation Network).
Στην επιστολή, που θα λάβουν οι 20 Έλληνες influencers από το υπουργείο Ανάπτυξης:
- Επισημαίνονται η νομοθεσία της Ε.Ε. καθώς και το δίκαιο για την προστασία του καταναλωτή στην Ελλάδα που ισχύουν στις περιπτώσεις των εμπορικών επικοινωνιών όλων των influencers
- Υπογραμμίζονται τα σημεία στις αναρτήσεις των influencers, όπου χρήζουν βελτίωσης, ιδίως όσον αφορά τις περιπτώσεις γνωστοποίησης (disclosure) της εμπορικής επικοινωνίας με σκοπό την προώθηση προϊόντων/υπηρεσιών, ώστε να συμβάλλουν με αυτό τον τρόπο στην διαμόρφωση μιας σωστής εμπορικής επικοινωνίας με το καταναλωτικό κοινό, που θα διέπεται από διαφάνεια και
- Προτείνονται συστάσεις για την χρήση της κατάλληλης επισήμανσης, με δεδομένο ότι η εμπορική επικοινωνία για την προώθηση ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας θα πρέπει να προβάλλεται με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι άμεσα ξεκάθαρο στο καταναλωτικό κοινό ότι πρόκειται για διαφημιστική ενέργεια. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει οι influencers να χρησιμοποιούν τα hashtag #διαφήμιση ή #advertisement ή #advertising, καθώς τα ειδικά εργαλεία γνωστοποίησης που διατίθενται από τις ίδιες τις πλατφόρμες: «συνεργασία επί πληρωμή», «συνεργασία επί αμοιβή», «paid partnership», ώστε να διασφαλίζεται ότι το καταναλωτικό κοινό γνωρίζει ότι η επικοινωνία για την προώθηση ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας έχει διαφημιστικό περιεχόμενο.
Τι έδειξαν τα αποτελέσματα των ελέγχων στους Έλληνες influencers
Από το 100% που ασκεί εμπορική δραστηριότητα, μόνο το 25% – και όχι πάντα με απόλυτα ξεκάθαρο τρόπο – γνωστοποιεί στον καταναλωτή ότι το περιεχόμενο των αναρτήσεων έχει εμπορικό σκοπό (π.χ. περιλαμβάνει διαφημίσεις).
Σε ποσοστό 50% δεν παρέχουν σαφή ενημέρωση στον καταναλωτή σχετικά με την εμπορική τους ταυτότητα, ενώ από αυτούς που διατηρούν δικές τους ιστοσελίδες πώλησης το 50% δηλώνει ότι είναι εγγεγραμμένοι στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.).
Οι παραβάσεις θα ελεγχθούν
Όλα τα στοιχεία των ελέγχων που πραγματοποιήθηκαν θα διαβιβαστούν και στις αρμόδιες υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων για τον εντοπισμό πιθανών φορολογικών παραβάσεων.
Για τις περιπτώσεις εκείνες των influencers που έχουν τις δικές τους ιστοσελίδες πώλησης και συνάπτουν συμβάσεις από απόσταση με τους καταναλωτές και για τις οποίες έχουν διαπιστωθεί παραβάσεις θα επιβληθούν οι διοικητικές κυρώσεις που προβλέπονται από την καταναλωτική νομοθεσία.
Τι έδειξαν οι έρευνες στην Ευρώπη
- Από το 97% των ελεγχόμενων influencers των οποίων το περιεχόμενο των αναρτήσεων είναι εμπορικό, μόνο το 20% γνωστοποιεί με ξεκάθαρες φράσεις στον καταναλωτή ότι πρόκειται για ανακοινώσεις διαφημιστικού ή εμπορικού χαρακτήρα.
- To 78% των influencers ασκούν εμπορική δραστηριότητα, ωστόσο μόνο το 36% αυτών είναι εγγεγραμμένοι σε εμπορικό μητρώο στη χώρα τους, στο βαθμό που αυτό προβλέπεται από την εθνική νομοθεσία του κράτους μέλους.
- Σε ποσοστό 30% οι influencers δεν παρέχουν πλήρη στοιχεία σχετικά με την εταιρεία τους, όπως εμπορική επωνυμία, γεωγραφική διεύθυνση, διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ή και αριθμό εγγραφής.
- Σε ποσοστό 38% δεν χρησιμοποιούν στις αναρτήσεις τους τα ειδικά εργαλεία γνωστοποίησης που διατίθενται από τις πλατφόρμες, όπως την ένδειξη «paid partnership (συνεργασία επί πληρωμή)» στο Instagram. Αντιθέτως, επιλέγουν διαφορετική διατύπωση, όπως «collaboration (συνεργασία)» (16%), «partnership» (15%) ή λοιπές, γενικές ευχαριστίες προς τις εταιρείες (brands) με τις οποίες συνεργάζονταν (11%).
- Το 40% των influencers διατηρεί ορατή τη γνωστοποίηση του εμπορικού χαρακτήρα καθ’ όλη τη διάρκεια της εμπορικής επικοινωνίας.
- Το 34% των influencers παραθέτει τις γνωστοποιήσεις με τρόπο ώστε να είναι άμεσα εμφανείς, χωρίς να χρειάζονται επιπρόσθετα βήματα από τον καταναλωτή, όπως κάποιο κλικ στην ένδειξη «read more (διαβάστε περισσότερα)» ή μετάβαση στο κάτω μέρος της σελίδας.
- Το 40% των influencers προβάλλει και προωθεί δικά τους προϊόντα και υπηρεσίες. Ωστόσο το 60% αυτών δεν παρέχουν ξεκάθαρη και με σαφήνεια ενημέρωση ότι πρόκειται για εμπορική δραστηριότητα και προβολή των δικών τους προϊόντων.
Ως αποτέλεσμα του EU Sweep 2023, από τους 576 influencers που ελέγχθηκαν σε 1η φάση, για τους 358 influencers προβλέπεται περαιτέρω έρευνα από τις αρμόδιες αρχές για την επιβολή της καταναλωτικής νομοθεσίας σε εθνικό επίπεδο.
Οι influencers και οι καταναλωτές μπορούν να ενημερώνονται από τον ιστότοπο/βιβλιοθήκη πληροφοριών (Influencer Legal Hub) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο οποίος περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, μια σειρά από εκπαιδευτικά βίντεο και πληροφορίες από διάφορες πηγές που παρουσιάζουν τις νομικές υποχρεώσεις, τις θεμιτές εμπορικές πρακτικές και τα ισχύοντα Ευρωπαϊκά πρότυπα για την προστασία των καταναλωτών.
Μπορείς να διαβάσεις:
Δημοσίευμα βόμβα για Εθνική ποδοσφαίρου: Θετικό δείγμα ντόπινγκ σε Έλληνα ποδοσφαιριστή