Αύριο Παρασκευή 25 Οκτωβρίου οι Ν. Επιβάτες αναβιώνουν το έθιμο της Τζαμάλας
Ο Τζαμαλάρης, η Γκαντίνα, ο Γέρος, οι Αράπηδες και το Παιδί επιστρέφουν στην πλατεία Ανατολικής Θράκης αύριο Παρασκευή 25 Οκτωβρίου.
Ο Ιστορικός Λαογραφικός Σύλλογος Νέων Επιβατών «Επιβάτες στους Αιώνες» αναβιώνει το Επιβατιανό λαϊκό δρώμενο της Τζαμάλας, αύριο Παρασκευή 25 Οκτωβρίου στις 17:30 στην πλατεία Ανατολικής Θράκης.
Το έθιμο της Τζαμάλα
Το έθιμο της Τζαμάλα συναντάται σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, κυρίως στα Γιάννενα, στα Τρίκαλα και τη Θράκη ενώ η περίοδος που ξεκίνησε να τελείται το έθιμο δεν έχει προσδιοριστεί ακόμα ακριβώς καθώς και σε αυτήν την περίπτωση υπάρχουν πολλές εκδοχές.
Στη Θράκη τηρούνταν με θρησκευτική ευλάβεια η τέλεση της Τζαμάλας, η οποία είχε τη μορφή προσευχής για μία καλή σοδιά. Η Τζαμάλα προέρχεται από αραβική camel, μία έκδοση για τη λέξη «καμήλα», ενώ σε αυτήν την περίπτωση αποτελεί μια προσωποποίηση θηλυκής οντότητας με αόριστη γονιμοποιητική σημασία.
Ο σκελετός της Τζαμάλας (καμήλας) φτιαχνόταν με ξύλα που τα τύλιγαν με πανιά και προβιές, έβαζαν ουρά, ένα μακρύ κοντάρι για λαιμό, με κεφάλια αλόγου ή βοδιού με δόντια και του ξανά το σκέπαζαν με προβιά και το στόλιζαν με χάντρες.
Πάνω στην καμήλα έριχναν μακρύ χαλί, κάτω απ’ αυτό έμπαιναν 4 άντρες, περπατούσαν και φαινόταν σα να περπατούσε η τζαμάλα. Πάνω της κάθιζαν ένα ψεύτικο παιδί, που το βαστούσε ο τζαμάλης ή τζαμαλάρης, με καμπούρα και κουδούνια στη μέση του.
Ένας άλλος νέος προσποιείται τη γυναίκα που περιτριγυρίζει τη Γκαντίνα, μία όμορφη νέα, και τότε ο τζαμαλάρης τον απωθεί, σπρώχνοντάς τον με δύναμη. Ο γέρος πλέον γίνεται ρεζίλι και προσπαθεί να σκοτώσει τον τζαμαλάρη ζητώντας σφαίρες για το όπλο του από τους νοικοκυραίους των σπιτιών της γειτονιάς.
Μετά από πολλές προσπάθειες ο τζαμαλάρης πέφτει νεκρός, σταματά να παίζει η γκάιντα και η Γκαντίνα τον θρηνεί. Ο γέρος σπρώχνει μακριά τη Γκαντίνα και κλωτσάει τον πεσμένο νεαρό για να σιγουρευτεί ότι είναι νεκρός όταν ανασταίνεται, αρπάζει το γέρο και τον κλωτσάει έξω από την αλάνα.
Η γκάιντα αρχίζει πάλι να παίζει, η Γκαντίνα εμφανίζεται δίπλα στον Τζαμαλάρη και ο νοικοκύρης ζητωκραυγάζει, παίρνει τη γυναίκα του και ακολουθούν την Τζαμάλα στο επόμενο σπίτι.
Το έθιμο της Τζαμάλα διαδραματιζόταν σαν αρχαία τραγωδία. Παιζόταν με τέτοιο τρόπο, που όλη η φιλοσοφία της Τζαμάλας αντικαθρεφτίζει το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον.
